Los derdoor

Deze morgen, toen ik op het werk mijn fiets op slot aan het zetten was, zag ik een glazen doos uitsteken boven het betonnen muurtje van de parking.
Raar, dat was er gisteren precies niet.
Ik ben het eens van dichterbij gaan bekijken.

Remy-site, Wijgmaal

Het was een glazen kotje voor de rokers, heel ongelukkig ingeplant op de doorgang voor de helft van de Remy-site.
En ook een beetje raar want de rokers stonden op die plaats al droog.

Heel vervelend voor de medemens met een beperking dacht ik nog.

's Avonds bleek dat ik niet de enige was die zich hier aan stoorde, gezien de ludieke stickers.

Remy-site, Wijgmaal

Het kwam ondertussen al in de krant.

IJs

Het was de tweede keer al dit jaar dat het 's nachts nog regende, en dat het aansluitend 's morgens vroor.

Het zijn harde, ijzige tijden voor fietsers. Ik zag er vallen, rechtkrabbelen en verder fietsen. Gelukkig bleef er niemand liggen.

Spijtig dat er bijvoorbeeld op de Aarschotsesteenweg wel geld was voor het vernieuwen van het asfalt van de rijbaan, maar geen geld voor het vernieuwen van de verzakte fietspaden. Hallo, Ben Weyts?

De slogan van deze wegbeheerder lijkt wel: "Laat ze hier opnieuw vallen!". Jaar na jaar na jaar.

Aarschotsesteenweg, Wilsele

Aarschotsesteenweg, Wilsele

Aarschotsesteenweg, Wilsele

Aarschotsesteenweg, Wilsele

Aarschotsesteenweg, Wilsele

Aarschotsesteenweg, Wilsele

Aarschotsesteenweg, Wilsele

Maar ook elders loert het valgevaar.

Tweewatersstraat, Leuven

Dikke billen

Soms parkeren chauffeurs hun kleine auto op de oprit, maar zijn ze zich er niet van bewust dat die in de loop der jaren is gegroeid, of of dat die dikkere billen heeft gekregen. En dan wordt de doorgang voor voetgangers of op de stoep fietsende kinderen plots heel smal.

Sint Hadrianusstraat, Wijgmaal

Kroonstraat, Wijgmaal

De eerlijkheid gebied me te melden dat onze auto ook soms last heeft van dikke billen. Dat zal ons leren om hem uit te lenen.

Kroonstraat, Wijgmaal

Openbare wegen - private wegen: voorbeeld

Al even geleden verloor het stadsbestuur een rechtszaak tegen een man die zijn parkeerschijf vergat te leggen. Diens argumentatie was dat de parking een private weg is waar de wegcode niet geldt.

Het stadsbestuur reageerde vervolgens krampachtig door een (onwettig) bord te plaatsen: het blauwe bord met "Openbare weg". Dat heeft geen enkele juridische betekenis want het druist in tegen de "soevereine appreciatie van de rechter ten gronde".

We bekijken de situatie eens volgens de mogelijke argumentaties uit de vorige post.

Argument 1: Het uitzicht van de weg
Er zijn geen borden met 'privaat' te zien. De weg is 24u op 24u toegankelijk en er is ook geen poort aanwezig die zou kunnen gesloten worden en de toegang beperken.
=> dit duidt op een openbare weg

Argument 2: Toegang voor iedereen
De toegang wordt niet beperkt tot een bepaalde categorie van personen, er is enkel een beperking van hoogte en een beperking voor bussen, en die hebben te maken met de afmetingen van de poortgebouwen en het gebrek aan manoeuvreerruimte op de historische site.
=> dit duidt op een openbare weg

Argument 3: Daad van de overheid
De weg heeft een officiële naam met naambord, er staan verbodsborden en voorrangsborden waardoor de overheid (in deze stad Leuven) aangeeft dat dit een openbare weg is.
=> dit duidt op een openbare weg

Abdij van Park, Leuven

Abdij van Park, Leuven

parking aan Abdij van Park, Leuven

Het standpunt van de rechter lijkt bedenkelijk want er is (volgens lezing van het krantenartikel) geen enkel argument dat het private karakter bevestigd.

Zal het stadsbestuur dan in beroep winnen en moet de vergeetachtige chauffeur niet alleen een retributie maar ook de gerechtskosten betalen? Niet wanneer de advocaat de ongeldigheid van het zonebord aanhaalt:

- bord met zonale geldigheid kan niet geplaatst worden op een doodlopende parking

11 OKTOBER 1976. - Ministerieel besluit houdende de minimum afmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens. [B.S. 14.10.1976]
6.7.6. Behalve wat de verkeersborden F4a en F4b betreft, mag de signalisatie met zonale geldigheid slechts voor meerdere wegen ingevoerd worden.

- parkeerbord staat niet op oranje paal (zie ook dit bericht)

11 OKTOBER 1976. - Ministerieel besluit houdende de minimum afmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens. [B.S. 14.10.1976]
11.4. Gemeenschappelijke bepalingen betreffende de verkeersborden E1 tot E9h
11.4.1.
1° De staanders of steunen en zoveel mogelijk, de achterkant van deze verkeersborden hebben een oranje kleur.

Openbare wegen - private wegen en de verkeerswetgeving

Een discussie die regelmatig naar boven komt bij fietssnelwegen, is het statuut van bijvoorbeeld jaagpaden: zijn het nu openbare wegen oftewel private wegen?

Al zoekende op het wereldwijde web kwam ik een interessant artikel tegen: een uitgebreide bloemlezing die verscheen in het Leuvense tijdschrift Jura Falconis, 1977-78, 207-222: “Verkeersreglementering op private wegen. Het onderscheid openbare-private weg”.

Wat betekenen deze begrippen in het kader van de verkeersregelgeving?
Ik vat de tekst hier kort samen, het lezen van het volledige artikel blijft zeer leerrijk.

HOOFDSTUK I: DE ONBEVOEGDHEID VAN DE KONING VOOR PRIVATE WEGEN
Algemeen kan men stellen dat de private wegen buiten de bevoegdheid van de Koning vallen. Alle verkeersreglementen genomen in uitvoering van de twee basiswetten, zijn alleen toepasselijk op openbare wegen.

HOOFDSTUK II: HET ONDERSCHEID OPENBARE WEG - PRIVATE WEG
Bij gebrek aan wettelijke betekenis moet men aan de woorden hun gebruikelijke betekenis geven, betekenis die hoofdzakelijk door de rechtspraak inhoud zal krijgen.

A. Soevereine appreciatie van de rechter ten grondeDe rechter ten gronde oordeelt soeverein of een bepaalde weg openbaar is of niet. Het Hof van Cassatie heeft dit herhaalde malen bevestigd.
B. Criteria
De rechter ten gronde past bij zijn beoordeling over het privaat of openbaar karakter van een weg bepaalde criteria toe.
- Het uitzicht van de weg
Een weg die private eigendom is, maar met alle uiterlijke tekens van een openbare weg is een openbare weg.
Eigenlijk komt het er op neer: alle wegen zijn openbaar en bijgevolg voor iedereen toegankelijk zolang geen uiterlijke tekens op het tegendeel wijzen.
- Toegang voor iedereen
Na toetsing van bovenvermeld criterium is het mogelijk dat er nog altijd twijfel bestaat over het openbaar of privaat karakter van een bepaalde weg. Men kan dan een tweede criterium hanteren, dat erin bestaat na te gaan of de toegang tot die weg al dan niet beperkt blijft tot een bepaalde categorie van weggebruikers.
Indien ze enkel openstaat voor een bepaalde categorie van personen, bijvoorbeeld klanten of leveranciers van één winkel, of werknemers van de haven in havengebied, zijn het private wegen, maar indien ze openstaan voor een bepaalde categorie van weggebruikers zijn het openbare wegen.
- Daad van de overheid
Toch zijn er bepaalde rechtbanken die een andere mening toegedaan zijn. Zij keren daarbij terug naar de jaren '50 en vroeger en beslissen dat een bepaalde weg niet openbaar kan zijn zonder een daad van de overheid. Bijvoorbeeld een vaststelling van een verkeersovertreding door de politie, wat alleen maar mogelijk is .
C. Toepassingen uit de rechtspraak.
Na lezing van al die vonnissen en arresten is het duidelijk dat het onmogelijk is een bepaalde theorie te formuleren die consequent door de rechtbanken wordt toegepast. Uit de rechtspraak kun je geen eenduidig criterium distilleren om te bepalen wat nu een openbare weg is en wat niet.


HOOFDSTUK III: REGELS TOEPASSELIJK OP PRIVATE WEGEN
A. Criteria
Op de private wegen is het verkeersreglement niet toepasselijk en er zijn geen andere wettelijke bepalingen die er het verkeer regelen. Andere strafrechtelijke bepalingen, zoals de art. 418 en 420 S.W. en het Veldwetboek, kunnen natuurlijk wel van toepassing zijn.
Wanneer men dus op een private weg een als overtreding van het verkeersreglement gekwalificeerde bandeling stelt, kan men nooit strafrechtelijk gesanctioneerd worden, tenzij men andere strafrechtelijke bepalingen overtrad. Wel kan de veroorzaker van een ongeval dan burgerlijk aansprakelijk gesteld worden. De rechtspraak redeneert namelijk als volgt: op private wegen moet men zich gedragen volgens de bordjes of tekens aangebracht door de eigenaar van de weg. Bij ontstentenis daarvan moet men de regels van het verkeersreglement in acht nemen.
De verkeersvoorschriften zijn immers voorzichtigheidsregels die, wanneer ze miskend worden, een quasi-misdrijf wordt dat in principe de aansprakelijkheid (art. 1382 e.v. B.W.) van de schuldige meebrengt.
B. Toepassingen uit de rechtspraak
Maar, het weze nogmaals herhaald, wanneer men dan een bepaling van het verkeersreglement overtreedt, volgt geen strafrechtelijke sanctie maar zal de overtreding eventueel aangezien worden als een onvoorzichtigheid die de burgerlijke aansprakelijkheid met zich brengt.

De antwoorden van een vorige minister op een vraag vanuit de senaat over de jaagpaden waren hierin duidelijk:

Jaagpaden hebben ofwel een privaat ofwel een openbaar karakter. Indien ze een privaat karakter hebben zal dat alsdusdanig zijn aangegeven door signalisatie — « private eigendom » — eventueel in combinatie met een fysieke barrière (bijvoorbeeld een slagboom, een hek). De overgrote meerderheid van de jaagpaden hebben evenwel een openbaar karakter.

Wat specifiek de jaagpaden betreft, kan verwezen worden naar een vonnis van de politierechtbank te Hasselt waarin gesteld wordt dat het jaagpad in beginsel behoort tot de openbare weg waar het verkeersreglement toepasselijk is, (Pol. Hasselt, 15 april 1988, RGAR 1990, 11599).

Het beheer van de jaagpaden komt toe aan de gewesten, een aantal werden overgedragen aan de gemeenten. Naargelang het geval zijn de genoemde wegbeheerders bevoegd om de aanvullende reglementering met betrekking tot het verkeer vast te stellen. Zo kunnen deze beslissen de toegang tot de jaagpaden te beperken tot bijvoorbeeld fietsers, voetgangers ...

Op jaagpaden met een openbaar karakter moeten de regels van de wegcode gerespecteerd worden en mag enkel reglementaire signalisatie worden gebruikt. Het toezicht op de naleving van de verkeersregels gebeurt door de personen die krachtens artikel 3 van het verkeersreglement daartoe de vereiste kwalificaties hebben.