Tsjoe Tsjoe Wa

Ik was al aan deze tekst aan het werken van april 2017. Op 12 september stak de andere Kris Peeters mij voorbij:

Desalniettemin wil ik graag de aandacht vestigen op nog een schitterende vondst: kijk even hoe ze de brugleuningen naar buiten lieten buigen zodat fietsers op stuurhoogte net dat beetje meer veiligheidsruimte kregen. En waardoor voetgangers, want ze zijn er wel degelijk, comfortabel kunnen leunen.

Tijd om mijn tekst eens af te werken.

---

Fietsbruggen zijn soms mooie dingen, maar soms ook niet.

Soms zijn het voetgangersbruggen waar fietsers op mogen rijden.

Voetgangers hebben geen schuwafstanden, en krijgen een leuning op handhoogte.

Fietsers willen respect voor schuwafstanden, en zeker voor obstakels op stuurhoogte.

Raar dat men in België bij nieuwe fietsbruggen meestal de bruikbare breedte verminderd door het plaatsen van leuningen die naar binnen neigen.

Het lijkt wel wat op stappen met de knieën naar binnen, en dat doet me weer denken aan het ergerlijke kinderliedje TsjoeTsjoeWa.

Vandaar bij deze: de schaal van TsjoeTsjoeWa voor fietsbruggen.
0 : ideaal voor fietsers aangelegd, op stuurhoogte wijkt de leuning sterk (40-50cm) naar buiten en de volledige breedte is befietsbaar,
1 : goed voor fietsers aangelegd, op stuurhoogte wijkt de leuning licht naar buiten,
2 : minder goed voor fietsers aangelegd, op stuurhoogte wijkt de leuning niet naar buiten,
3 : slecht voor fietsers aangelegd, op stuurhoogte wijkt de leuning naar binnen,
4 : zeer slecht voor fietsers aangelegd, op stuurhoogte wijkt de leuning naar binnen en is de bruikbare breedte daardoor minder dan de norm.


Enkele voorbeelden.

Brugge, 3 op de schaal van TsjoeTsjoeWa
Bijkomende voetgangers- en fietsverbindingen over de N31.

voetgangersbrug Tillegemstraat, Brugge

fietsbrug Koning Albert-1 laan, Brugge

fietsbrug Koning Albert-1 laan, Brugge

Leuven, 3 op de schaal van TsjoeTsjoeWa
Nieuwe fietsbrug over E314, t.h.v. Gasthuisberg

Nieuwe fietsbrug over E314, t.h.v. Gasthuisberg

Brussel, 4 op de schaal van TsjoeTsjoeWa

fietsbrug Fransmanstraat, Brussel

De Panne

Aan zee kan het bij momenten heel druk zijn. Dan moet de drukte geregeld worden door middel van borden die op verkeersborden lijken maar eigenlijk geen verkeersborden zijn. Eigenlijk een stapje voorbij het legale.

Zeedijk, De panne

J. D'Arcplein, De Panne

Zeedijk, De panne

Dode hoek

Enkele jaren geleden was het nog een suggestie van Fietsersbond Leuven aan De Lijn, vandaag is bijna elke bus er mee uitgerust.

sensibilisatiesticker dode hoek lijnbussen

F1 Antwerpen / Mechelen

Ik stipte het voordien al aan: de nonchalante aanpak van de Japanse Duizendknoop door alle wegbeheerders bij de aanleg van fietssnelwegen.

In juli bekeek ik eens de situatie in Mechelen van dichterbij

Deel 1: van Caputsteenstraat tot Vrouwvliet

Overal langs het nieuwe stuk achter Campus Caputsteen en de begraafplaats stonden veel nieuwe planten Japanse Duizendknoop, afkomstig van opnieuw gebruikte grond met rizomen afkomstig van de spoorwegtalud. Het is enkele jaren afwachten tot de duizendknoop zich onder of door de muur heen tunnelt en zich ook tussen de graven nestelt.

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Bemerk ook op de kruispunten met de Caputstraat en de Kleine Nieuwedijkstraat dat fietsvriendelijke kruispunten voor fietssnelwegen in Vlaanderen niet bestaan. Het werd nochtans in 2015 al beloofd:

"Paaltjes en hekjes plaatst de provincie in principe niet op de fietsostrades”, zegt gedeputeerde Luk Lemmens (N-VA). En dus kwam een andere oplossing uit de bus. Beslist werd om niet langer de auto’s, maar de fietsers voorrang te geven.

Wat is de oplossing uiteindelijk geworden? Juist ja, toch paaltjes en zelfs stop-borden. En wel om de fietsers geen "vals veiligheidsgevoel" te geven: een non-argument van AWV dat steeds meer en meer gebruikt worden door andere wegbeheerders. Voor Vlaanderen is "meer fietsveiligheid" namelijk altijd gelijk aan "voorrangsverlies voor fietsers". Er wordt dan ook steevast gekozen voor bovenstaand non-argument omdat "vlotter autoverkeer" niet kan gebruikt worden bij het ontwerpen van fietsinfrastructuur.


Deel 2: van Vrouwvliet tot Duivenstraat

Op dit stuk is massaal de Boheemse Duizendknoop aanwezig, bemerk de grotere en meer hartvormige bladeren. Na de brug van de Duivenstraat werd deze al eens gemaaid, maar wel met overal achterlaten van de gemaaide stengels.

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Fietssnelweg F1, Mechelen

Update 2018-10-25
Langzaamaan komt er het besef dat er iets moet gebeuren.
Zo lees ik in de recente publicatie "Invasieve duizendknoop in Vlaanderen / Een kader voor goed beheer" van het Instituut Natuur- en bosonderzoek:

De hoge stengels gaan in de zomer over de rijbaan, het fietspad of het voetpad hangen en zorgen voor onveilige situaties of bemoeilijken de doorgang. Langsheen treinsporen kunnen de stengels verhinderen dat treinbestuurders de seinen kunnen zien.

...

Besmette grond mag in regel vrij hergebruikt worden, waardoor er steeds meer besmettingen bijkomen. Door rekening te houden met de aanwezigheid van invasieve duizendknoop bij grondverzet kan de opmars echter sterk vertraagd worden en de hinder beperkt worden. Een betere regulering en opvolging van grondverzet kan het risico op nieuwe besmettingen en een hoge beheerkost achteraf, drastisch verminderen.

...

Aanbevelingen voor beheer en/of beleid

• De volledige verwijdering van invasieve duizendknoop uit Vlaanderen is geen reële optie meer gezien de problematische bestrijding en uitgebreide verspreiding in Vlaanderen, België en de aangrenzende landen. De opmars is niet onder controle en veroorzaakt in toenemende mate hinder. Daarom wordt als overkoepelende doelstelling naar voor geschoven om de uitbreiding van invasieve duizendknoop in Vlaanderen te vertragen.

• Om deze doelstelling waar te maken is meer coördinatie en ondersteuning op Vlaams niveau nodig. Het Soortenbesluit laat de mogelijkheid om een beheerregeling op te stellen voor de soortengroep. Hierdoor kan onder meer voorzien worden in sensibilisatiecampagnes, beheer‐ en bestrijdingsacties, beheerovereenkomsten met partners en bepalingen die de verspreiding van de soort(en) reguleren.

• Er is nood aan protocollen, bestaande uit een geteste set aan bioveiligheidsmaatregelen, voor het verzetten van besmette grond, het beheren van haarden en de afvoer en opslag van groenafval met invasieve duizendknoop. De opmaak van dergelijke protocollen wordt best uitgevoerd en gecoördineerd door het Vlaams of Federaal niveau in dialoog met de betrokken sectoren. Het is belangrijk dat de protocollen zich baseren op praktijkervaringen en wetenschappelijk onderzoek en samengesteld worden aan de hand van de wetenschappelijke opvolging van concrete cases. Echte successen kunnen pas geboekt worden, wanneer het project geflankeerd wordt door een communicatie‐ en bewustwordingsprogramma en tegelijkertijd wordt gezorgd voor doorwerking in de regelgeving.

• Om draagvlak te generen voor bepaalde maatregelen of een beheerplan wordt best gelijktijdig een communicatieplan opgesteld en uitgevoerd. Hierin worden de percepties en kennis van de verschillende groepen betrokkenen geïnventariseerd en worden de meest geschikte communicatiekanalen (evenementen, sociale media, geschreven pers, elektronische communicatie enz.) voor elk van deze groepen geselecteerd. Het is belangrijk dat alle betrokkenen (aannemers, werfleiders, groenarbeiders, terreinbeheerders …) zich bewust zijn van de problematiek en goede beheerpraktijken kennen. Dit kan onder andere door vormingen en studiedagen te organiseren en aangepaste media te ontwikkelen.

• Er wordt best een algemeen monitoring‐ en databanksysteem voor de documentatie van groeiplaatsen en beheeringrepen opgezet. Dit systeem laat toe om snel bestrijdingsacties op poten te zetten bij nieuwe besmettingen, de resultaten van bestrijdingsacties op te volgen en/of de evolutie van populaties op te volgen. Hierbij is de inzet van mobiele applicaties die gelinkt zijn aan geografische informatiesystemen en databanken onontbeerlijk. Een dergelijk systeem is bruikbaar voor de opvolging van meerdere invasieve soorten.

• Op onderzoek én praktijkervaringen gebaseerde informatie zijn zowel voor professionele beheerders als de burger (vb. private tuineigenaren) essentieel. Daarom wordt best geïnvesteerd in gerichte kennisopbouw en onderzoek.

En nu maar wachten tot het beleid van Vlaanderen, onder de deskundige leiding van Joke Schauvliege, in actie schiet.

Groen en mobiliteit

Open brief aan Myriam Fannes, schepen van senioren, stadsreiniging, openbaar groen en begraafplaatsen.

Hoogachtend.

Zoals U waarschijnlijk wel weet, heeft Leuven geen enkele schepen met de bevoegdheid mobiliteit, laat staan fietsmobiliteit. Dat wordt in Leuven pragmatisch opgelost door die bevoegdheid uit te smeren over meerdere schepenen.

Ik denk dat U in bovenstaand plaatje de schepen van 'goed gesnoeid groen langs de fietspaden'-mobiliteit bent. Zou ik dan ook mogen vragen dat Uw diensten hun werk grondiger uitvoeren?

Op veel plaatsen in Leuven worden fietsers gehinderd door groen langs het fietspad: het wordt niet tijdig gesnoeid, of er werd verkeerde (want te breed uitgroeiende) beplanting gebruikt, en dan zwijg ik nog over het onuitroeibare onkruid dat langzaam de randen van de fietspaden verovert.

Een sprekend voorbeeld is het fietspad langs de Vaart ter hoogte van de Wijgmaalsesteenweg.

Werken uitgevoerd

1) De bomen (Fraxinus excelsior) werden recent opgesnoeid door de firma Krinkels, waardoor de fietsers onaangekondigd op straat moesten gaan rijden tussen het autoverkeer dat daar aan 70km/u voorbij sjeest. Er bleef helaas ook veel gehakseld hout achter op het fietspad.

2) Vervolgens werd het gras gemaaid, door wie of wat weet ik ook niet. Alleen dat er ook weer veel gras achterbleef op het fietspad.

Werken nog uit te voeren

3) Snoeien breed uitgroeiende struiken (Corylus avellana) die eigenlijk niet geschikt zijn om langs een fietspad te staan en teruggezet te worden.

4) Opvegen van resten snoeihout en gras, een veegactie die herhaald mag worden na het vallen van de bladeren.

Punten 3 en 4 worden in Leuven te dikwijls achterwege gelaten, met nefaste gevolgen voor het comfort en de veiligheid van de fietsers.

Steekvlammobiliteit (2)

Gisteren zijn er met stille trom op drie plaatsen in de Ridderstraat weer wielplooiers bijgeplaatst.

Waarschijnlijk om de straat wat smaller te maken zodat auto's minder de neiging hebben om fietsers voorbij te zoeven in een fietsstraat.

Paaltjes zijn geen vervanging voor handhaving.

Helaas ontbreekt de nodige signalisatie om het stallen van fietsen op de rijbaan legaal te maken: een geschilderd parkeervak op de rijbaan, en een bord dat het stallen van fietsen in het parkeervak toelaat.

En weer zijn het gerecupereerde ondingen waarvan de beugels verwijderd werden.

Ridderstraat

Locatie 1:

Ridderstraat, Leuven

Ridderstraat, Leuven

Ridderstraat, Leuven

Locatie 2:

Ridderstraat, Leuven

Ridderstraat, Leuven

Locatie 3:

Ridderstraat, Leuven

Steekvlammobiliteit (1)

Open brief aan Bieke Verlinden, schepen van sociale zaken, werk en studentenzaken van en te Leuven.

Hoogachtend.

Zoals U waarschijnlijk wel weet, heeft Leuven geen enkele schepen met de bevoegdheid mobiliteit, laat staan fietsmobiliteit. Dat wordt in Leuven pragmatisch opgelost door die bevoegdheid uit te smeren over meerdere schepenen.

Als fietsers van en te Leuven maakte ik daarom al kennis met de mobiliteit-tripartite gevormd door burgemeester Louis Tobback, bevoegdheid veiligheid-mobiliteit, met schepen Dirk Robbeets, bevoegdheid openbare werken-mobiliteit en schepen Carl Devlies, bevoegdheid ruimtelijke ordening-mobiliteit. Helaas heb ik nooit kennis gemaakt met de andere schepenen die dunner besmeerd waren met de bevoegdheid mobiliteit. Ik denk maar aan de schepen van goed gesnoeid groen langs de fietspaden-mobiliteit, of de schepen van leefmilieu-mobiliteit, of de schepen van studentenzaken-mobiliteit.

Er was al eens een schuchtere poging geweest van de schepen van sociale zaken-mobiliteit om hier in Wijgmaal het sluipverkeer in één straat op te lossen, wat ter sprake was gekomen in een sociale buurt-babbel in desbetreffende straat. En ja: het sluipverkeer rijdt nu effectief door een andere straat en maakt een kruispunt waar veel kinderen fietsen wel wat drukker en gevaarlijker. maar soit.

Tijdens de zomer kon ik van ons idyllisch kampeerplekje in Zuid-Frankrijk de strapatsen volgen van onze kornuiten bij AWV, die later werden teruggefloten door hun minister vanop zijn idyllische vakantie in het buitenland. Gelukkig konden we rekenen op uw steekvlammige verontwaardiging om de Leuvense fietsers te verdedigen.

Maar toch. Wat deed U eigenlijk voor de Leuvense fietser tijdens uw afgelopen schepenambt?

Bij de invoering van het circulatieplan kwam er meer plaats vrij voor voetgangers en fietsers, en in het kader van het verbeteren van de sociale cohesie tussen de Leuvense burgers werden straten of pleinen hertekend met kom-op-voor-je-wijk projecten.
Mooi mooi.
Eén van de vaste elementen daarbij was dat de bestaande fietsrekken of beugels steeds werden vervangen door wielplooiers.
Minder mooi.

Het waren eerst rekken MET beugels om je fiets slotvast aan te bevestigen, en waartegen je je fiets kon laten steunen, of losstaande beugels die stevig in de wegverharding waren verankerd. Als je nader naar de rekken kijkt zie je dat de beugels van de rekken werden verwijderd. Fietswielen worden hierdoor massaal beschadigd, en fietsdiefstal massaal vergemakkelijkt. Dit is een achteruitgang in het streven naar een Leuvense identiteit als fietsstad.

Ik vermoed dat met een serieus en open fietsoverleg tussen stadsdiensten en bijvoorbeeld de Fietsersbond dergelijke onzin nooit was geplaatst.


Enkele voorbeelden ter illustratie, deze lijst is niet exhaustief.

Brabançonnestraat

Brabançonnestraat, Leuven, 'nieuwe' rekken met gevandaliseerde fiets

Brabançonnestraat, Leuven, 'nieuwe' rekken

Brabançonnestraat, Leuven, 'nieuwe' rekken

Brabançonnestraat, Leuven, je ziet nog duidelijk waar de beugel ooit op het rek was bevestigd.

Brabançonnestraat, Leuven, 'nieuwe' rekken

Frederik Lintstraat

Frederik Lintstraat, Leuven

Frederik Lintstraat, Leuven

Frederik Lintstraat, Leuven, hier stonden de oude beugels stevig verankerd

Frederik Lintstraat, Leuven, oude beugels - foto oktober 2016

Frederik Lintstraat, Leuven, 'nieuwe' rekken

Ridderstraat

Ridderstraat, Leuven, parklets op parkings.

Ridderstraat, Leuven, 'nieuwe' rekken

Ridderstraat, Leuven, 'nieuwe' rekken

Ridderstraat, Leuven, 'nieuwe' rekken

Doordat er parkeerplaatsen zijn weggevallen, parkeren buurtbewoners nu illegaal op de rijbaan (= fietsstraat) waar dat expliciet verboden is. De politie grijpt echter niet in, ook niet wanneer de auto's de fietsers massaal voorbijsteken. Is dat nu echt vooruitgang?