Fijn stof

Ook Leuven heeft zijn wapper: een korte wapper weliswaar, maar toch een wapper. Leuven pakt het evenwel omgekeerd aan. Eerst was er een industriegebied. Dan kwam het viaduct. Nu bouwt men de ruimte rondom vol met woningen. Zo heeft de Leuvense korte wapper alvast geen last van bewonersprotest, want die wonen er nog niet.

Is er dan wel fijn stof in Leuven? Er is alleszins geen meetpunt, dus ook geen meetresultaten.


Er werd geregeld over gepalaverd in de gemeenteraad, op 26-01-2009 klonk het zo:

Schepen Mohamed Ridouani (sp.a – SLP) zegt dat duidelijk is dat het college voorstander van een meetpunt is. De data moeten goed worden geïnterpreteerd. Er bestaat trouwens software waarmee men concentraties op straatniveau kan berekenen. Het mag echter niet tot gevolg hebben dat het verkeer daarom in Leuven wordt stilgelegd. De concentratie fijnstof is voor 75% afhankelijk van het Verenigd Koninkrijk en het Ruhrgebied.

Het kan geen kwaad, het is Engels en Duits fijn stof, dat is niet zo schadelijk als Vlaams fijn stof, want Vlaanderen doet natuurlijk alles beter, ook fijn stof maken.

Op de gemeenteraad van 22-12-2011 klonk het zo:

Groen! wil graag dat er meer gebeurt op het gebied van milieuprojecten en –concepten, in het bijzonder het verrichten van metingen. Het is erg spijtig dat het project voor het meten van de luchtkwaliteit niet doorgaat vanwege noodzakelijke bezuinigingen.
Het amendement van Groen!: elk raadslid heeft het kunnen lezen en het is in oktober in de commissie besproken. Spreker licht het kort toe. Bedoeling is de luchtkwaliteit aan het Engels Plein gedurende een langere periode te meten. Het gaat niet alleen om fijnstof, maar om de complete luchtkwaliteit rond het viaduct, waar veel mensen wonen. Spreker vindt het spijtig dat op het bedrag dat voor het project was uitgetrokken, zijnde 71.505 euro, wordt bespaard. Er zijn namelijk andere mogelijkheden om te bezuinigen en spreker noemt enkele.

Schepen Mohamed Ridouani (sp.a) bedankt mevrouw Dahmani voor de positieve woorden over het milieubeleid en de aanpak daarbij. De schepen gaat in op het amendement.
De schepen vindt het bedrag van 71.000 euro voor een meting erg hoog, zeker vergeleken met het werk dat Vito daarvoor doet. De belangrijkste reden om de meting niet te doen, is het feit dat Vlaanderen een zeer nieuw computermodel heeft waarmee de kleinste stofdeeltjes in simulatie kunnen worden gemeten. Die simulatie kan gratis worden gedaan en kan ook voor andere projecten worden gebruikt. Tot slot: de schepen wil zich inzetten voor een betere samenwerking tussen de milieudienst en de dienst ruimtelijke ordening met als doel tot een concrete aanpak te komen en plannen uit te voeren. Zo zullen nog meer milieunormen in bouwprojecten worden opgenomen.

Raadslid Fatiha Dahmani (Groen!) vindt het positief dat het model van Vlaanderen kan worden gebruikt om de luchtkwaliteit te meten. Is dit model voor elke stad beschikbaar? En wordt daadwerkelijk gemeten wat zich in de lucht bevindt en kan op basis daarvan naar de toekomst worden geëxtrapoleerd? Welke deskundigen gaan dit doen? Spreker benadrukt dat meten erg belangrijk is, dat laat het project van Vito zien. Groen! ziet graag dat in februari in de commissie wordt gesproken over de aanschaf van mobiele meetapparatuur.
Groen! vindt het prima dat de milieudienst en de dienst ruimtelijke ordening beter gaan samenwerken. Het gaat om duurzaam bouwen en de fractie wil dat bevorderen.

Raadslid Stijn Bex (Groen! - onafhankelijk) vraagt wanneer de metingen in Leuven effectief kunnen worden uitgevoerd met behulp van het Vlaamse model.

Schepen Mohamed Ridouani (sp.a) zegt dat het Vlaamse model al een tijdje beschikbaar is voor alle steden. Het was echter nauwelijks bekend. Er is een ingenieur bij de milieudienst die dit kan uitvoeren. In 2011 kan worden gestart met de uitvoering. De stad heeft het systeem in eigen beheer en bepaalt zelf de timing.

Een virtueel, softwarematig model in plaats van echte metingen, is dat dan een oplossing? De mensen zouden beter wat meer virtueel met de auto rijden!

Op de gemeenteraad van 2 mei ll klonk het zo:

(02:27)mevrouw Dahmani, Fatiha (Groen!)
...
Spreekster heeft een vraag rond de metingen van fijnstof. Zijn er andere, minder dure mogelijkheden, om deze metingen toch uit te voeren? Het CAR-model is maar een simulatie. Het gaat om duidelijk cijfers over het fijnstof en men kan alleen werken met cijfers vanuit een echte meting. De fractie blijft vragen om het, via de Vlaamse Overheid, waar te maken dat Leuven een meetpunt krijgt of mogelijkheden krijgt om zelf te meten.

Voorzitter Louis Tobback (sp.a) zegt dat de nulmeting voor alle deelnemende steden op hetzelfde moment moet liggen. Schepen Ridouani zal hier nog een antwoord op geven.
...
Wat betreft de fijnstofmetingen is het college de vragende partij naar Vlaanderen toe. De vraag is of zij hun meettoestellen hier willen zetten. Het college vraagt niet beter. Als daar een tussenkomst van de stad voor nodig is, dan zal het college dat ook nog doen. Metingen verrichten voor eigen rekening is compleet zinloos. Het fijnstof komt overal vandaan. Fijnstofmetingen hebben alleen zin op het niveau van Vlaanderen of van België. Als Vlaanderen hier meetappartuur wil komen zetten, dan zal de stad daar in alle opzichten behulpzaam bij zijn. Spreker nodigt Vlaanderen bij dezen, via de gemeenteraad, nogmaals uit om dat te doen. Tot op heden vond Vlaanderen niet de Leuven de plaats was die opgenomen zou moeten worden in hun meetnet. En in feite hebben ze daar niet helemaal ongelijk in. In vergelijking met andere agglomeraties ligt Leuven nog het minst slecht. Leuven wil best een bijdrage leveren aan de metingen, maar als stad zelf een meting verrichten, is zinloos.

Informeren onze schepenen de Leuvense inwoners wel correct? Ik vroeg het in april namens de Leuvense fietsers aan de VMM. Dit is hun antwoord:

Beste heer Daems,

Wij begrijpen uw bekommernis omtrent de luchtkwaliteit in Leuven. De Vlaamse Milieumaatschappij heeft immers ook de intentie om in de toekomst een meetstation - voor onder andere fijn stof - op te richten in Leuven. Hiervoor zijn er reeds contacten geweest met de milieudienst van de stad Leuven, om ons te helpen zoeken naar een geschikte locatie. Maar het is niet zo eenvoudig om in de binnenstad in Leuven een locatie te vinden die enerzijds geschikt is voor het plaatsen van een meetstation (geen te hoge gebouwen vlakbij, elektriciteit voorradig, voldoen aan de vereisten uit de Europese richtlijn, ...) en waar het anderzijds stedenbouwkundig/esthetisch past om een meetstation te plaatsen.

De laatste contacten met de milieudienst in 2010 waren in verband met het stadsvernieuwingsproject aan de Vaartkom, maar daar bleek een meetstation niet haalbaar vanwege te hoge omringende bebouwing, welke turbulentie veroorzaken, waardoor een goede bemonstering van de luchtkwaliteit niet mogelijk is.

Momenteel zijn we druk bezig om een aantal andere dossiers rond nieuwe meetplaatsen in overige steden rond te krijgen. Van zodra die afgerond zijn, plannen we de contacten met de stad Leuven terug te versterken om samen naar een geschikte meetplaats te zoeken.

In 2010 werden wel metingen door de VMM in Leuven uitgevoerd, namelijk binnen een studie naar de concentratie van stikstofdioxide (NO2) in steden. Deze studie liep gedurende een jaar in 13 steden: Aalst, Antwerpen, Brugge, Gent, Genk, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Mortsel, Oostende, Roeselare en Sint-Niklaas. Deze studie werd uitgevoerd met passieve samplers en zal - naast de reeds bestaande automatische meetstations - informatie verschaffen over de NO2 -concentraties op verkeersintensieve locaties in steden.

In Leuven werden 3 locaties bemonsterd binnen deze studie: Diestsevest, Tiensestraat en Dirk Boutslaan. De resultaten van deze studie zullen in oktober gepubliceerd worden.

De Vlaamse Milieumaatschappij heeft dus inderdaad al het plan om een meetstation in Leuven op te richten, maar dit is niet zo eenvoudig te realiseren. U mag er echter van op aan dat wij zo spoedig mogelijk de nodige moeite zullen doen om een geschikte locatie te vinden.

Ik hoop u hiermee voldoende te informeren. Als u nog vragen heeft, kunt u mij steeds contacteren.

Met vriendelijke groeten

Er was in Leuven dus geen plaats voor een meetpunt te vinden. Ah neen, want anders mag het verkeer niet rondrijden, of erger nog: dan wil niemand al die nieuwe dure appartementen kopen, om dan met de bus naar het station te rijden. Aan de fiets als ecologisch vervoersmiddel wordt niet gedacht, al zeker niet sinds 2008. Op een algemene verenigde commissie klonk het toen zo:

Raadslid Fatiha Dahmani (Groen!) zegt te hebben gevraagd naar de manier waarop de verkeersproblemen ter hoogte van het Engels Plein naar de toekomst toe worden opgelost. Er worden veel woningen en kantoren gebouwd en er komt een nieuwe brug. Het is daar al erg druk.


Veronique Charlier antwoordt dat de voornaamste zorg is om het Joanna-Maria Artoisplein goed te laten functioneren. Het is een belangrijke schakel die ontsloten moet blijven worden. Daar is een aantal maatregelen voor genomen. Er is een verkeersstudie verricht. Het is een illusie om te denken dat de files die er vandaag al zijn, zullen verdwijnen. Spreker noemt de drie toevoerwegen. Daarnaast wordt de Burchtstraat opengehouden, omdat die zorgt voor een deel van de ontsluiting. Om van het Joanna-Maria Artoisplein aan de overkant te komen richting de Vaartkom, wordt naast de huidige fietsbrug mogelijk een tweede brug gerealiseerd. Zo zou eveneens het parkeergebouw worden ontsloten. De woonwijk Twee Waters krijgt wel een rechtstreekse inrit voor auto’s, maar deze dient niet als rechtstreekse uitrit. Dat zou het verkeer teveel belemmeren.
Het openbaar vervoer wordt een belangrijke manier om de wijk te ontsluiten. Hiervoor zijn de nodige initiatieven genomen, zoals een vrije busbaan op de Riddersstraat en de Vuurkruisenlaan. Verder zal de zojuist genoemde inrit van de wijk in beide richtingen door bussen worden gebruikt.